Blogia

Antón da Sobreira

SIT TIBI TERRA LEVIS

 

 

Foísenos don Isaac Díaz Pardo.

Artista excepcional – no sentido renacentista, tan valioso -, galeguista egrexio, republicano confeso...

Tratarei, como ata hoxe, de compartir e divulgar a súa obra, actividade e biografía...

Qué orgullo ter un xenio noso, tan admirable !

 Co meu sentimento... sit tibi terra levis , don Isaac.

San Martiño Pinario

San Martiño Pinario

A fachada principal do mosteiro de San Martiño Pinario é unha obra de arte do século XVIII.

Aínda sendo profano no coñecemento artístico, ún non deixa de admirarse diante dese lenzo espectacular, tan chamativo, cos elementos propios da última gran revolución estética na historia da arte : o barroco.

Catro columnas dóricas protexen a porta principal do convento, coa estatua de San Bieito e a balconada da estancia do prior.

Enriba, os elegantes pináculos que adornan toda a cornisa ( case cen metros ! )

complementan un monumental grupo escultórico : o escudo español, e san Martiño compartindo a súa capa, cun pobre.

A beleza  do conxunto reside na total  harmonia dos diferentes elementos presentes na fachada  e  a enorme  extensión  adicada os xardíns...

Unha  espaciosa escaleira - con balaustres e pasamáns delicadamente tallados -, é o remate duns parterres ( un a cada man ) amplos , exquisitos, preciosos..

- fixádevos na elegancia da granito tallado en forma de esfera, pináculo, pirámide...que se inserta, discretamente no peche de todo o  contorno. Unha marabilla ! -

.......

Foi  no 1738  - hai 273 anos !! - cando remataron as obras, ( dos mellores arquitectos da época : frei Gabriel de Casas, frei Manuel de los Mártires , Fernando de Casas Novoa )

....

E agora van, e plantan un busto do beato Xoán Paulo  II ...!!!

- sen trámites, pero con publicidade e fachenda....! -

O beato Ioannes Paulus II ten unha rúa...se o Concello o quere seguir agasallando, que poña alí a estatua..!

.......

Non é lóxico. Nin xusto. Nin demócrata, - nun estado laico -.

Hai que falar. Debater. Consensuar. Gobernar para todos...

No século XXI , non podemos retroceder tanto !

( ou sí ? )

......

Decembro 2011

Decálogo

Decálogo

I

Prólogo

 

   En 1967, os británicos Procul Harum acadaron un éxito mundial coa súa canción “A Whiter Shade of pale” ( traducida ó  castelán “ con su blanca palidez ” ).

  Venderon millóns de copias e , aínda hoxe, é unha canción de culto.

  Foi , naquela época, un tema de rock progresivo no que destaca un pegadizo solo de órgano.

   En realidade, a canción é un plaxio da “Aria sobre a cuarta corda” de Johann Sebastian Bach ( 1685-1750 ).

   O triste é que, corenta anos despois, dous membros da banda litigaron polos “royalties” da canción ( o teclista demandou ó vocalista, pedindo a metade dos ingresos ).

    Grazas o traballo de Eric Siblin 

souben da (intra ) historia , dunha das miñas cancións favoritas.

   Así que, entusiasmado co pracer dunha das máis valiosas lecturas da miña vida, déixovos as mellores virtudes do libro ( non lle atopei defectos ! )

 


 

II

Decálogo

 

 I.- Sorprendente.

    Non é ensaio, nin novela, nin biografía, nin tratado musical, nin libro de  memorias, nin  de viaxes...pero ten todo iso, e máis !

 

II.- Ameno.

    Cunha redacción atractiva, mesturando a cronoloxía sabiamente, faísenos grato, entretido, agradable.

 

III.- Engaiolante.

    Desde a primeira páxina, cando nos conta a idea primixenia da obra ( no 2000 -  en Toronto - Canadá ) ata o remate, páxina  320...o libro é unha excitante intriga -tecida en tres fíos conductores -  na que sempre imos avanzando e sabendo máis.

 

IV.- Erudito.

   É unha “pasada” !. O autor coñece, sabe, viaxa, descubre, cultívase...

  ( asómbranos ! )

 

V.- Emocionante.

     O libro é unha aproximación – e unha homenaxe- a dous músicos excepcionais : 

 

  Johann Sebastian Bach (1685-1750 ) e Pau Casals ( 1876 -1973 )

 E o que nos transmite  sempre é : cercanía,  admiración, cariño, respeto , emoción...

 

VI.- Divertido.

     Un humor anglosaxón , cínico , elegante, sarcástico...

  Moi graciosas  as secuencias no retiro das  Lauréntidas canadenses, acedo o relato das versións bachianas contemporáneas..

 

VII.- Profundo.

   Despois da lectura diaria, cando pechamos o libro, paramos, pensamos, reflexionamos...O autor sabe transmitirnos inquedanzas pola historia, pola música, polas persoas, pola vida...

 

VIII.- Orixinal.

    Desde a primeira páxina quedamos prendados do narrador.

  Adiviñamos unha persoa xoven / foi critico musical de musica pop na Gazette - e non soporta a U2- !/

   E ficamos abraiados cando se inscribe nos Coros de Bach, ou cando é quén de tocar o violonchelo, ou cando toma un café con Walter Joachim, transmitíndonos a súa emoción por falar cun grande da música, que coñeceu e tocou con Casals

 

IX.- Deslumbrante.

   É tan accesible, que nos facilita as cousas.

Hai uns coñecementos teóricos da música, que enchen e completan a nosa formación. Agora sei o que é a armonía ; coñezo a definición exacta dunha melodía ; identifico un arpegio dentro duns acordes...unha valiosa axuda para disfrutar mellor da máis excelsa creación humana:  a música !

 

X.- Riguroso.

   O libro remata cunha elegancia exacta, precisa, concreta , de consultas, citas, bibliografia, agradecementos...un traballo sólido, impecable, perfecto !.

 


 

III

Epílogo

 

  Case tódolos críticos recomendan escoitar a gravación de Pau Casals das Seis Suites para Violonchelo, namentras leemos o libro.

   É lóxico: Eric Siblin organiza a obra, seguindo a estructura de cada peza :

preludio, alemanda,courante, zarabanda, minueto, giga, e contándonos as sensacións - de cada unha delas - en cada Suite ( impagable ! ).

 

  Pero non vos precipitedes...!

 Recoméndovos leer o libro, escoller algunhas das gravacións que se citan, e logo escoitar demoradamente...

paga a pena !.

No entanto, eiquí está Bach,  no século XXI 

”Las suites para violonchelo”. ( En busca de Pau Casals, J.S.Bach y una obra maestra ). Eric Siblin. Traducción de Julio Fajardo.Turner Música. Madrid. Mayo 2011

A Feira

A Feira

A Feira

  A Feira ( chamada oficialmente Mercado Nacional de Gando de Santiago ) forma parte do patrimonio inmaterial da capital de Galicia pola súa historia, tradición e arraigamento.

Xa en tempos de Xelmírez - século XII - aparece unha certa regulación que sanciona a compra de gando a ladróns, xentes descoñecidas, etc..

Desde o século XVIII, celébrase  tódolos xoves na carballeira de Santa Susana, aumentando  a súa importancia a medida que pasan os anos.

É comprensible : Galicia é ( era ) unha terra basicamente agrícola e gandeira.

E Santiago era o centro deste mundo rural.

A Feira sempre tivo moita sona pola   abundancia e variedade  de gando ( vacuno, porcino, cabalar...), pola diversidade de xentes e comercios ( había negocios varios relacionados con todo o do agro ),  pola seriedade dos tratos ( o acordado, cumpríase sempre )

Foi no 1971, cando a súa magnitude deixou pequena , incómoda  e mesmo insana para tanto animal, á Carballeira.

En Salgueiriños estreáronse unhas instalacións acordes cos novos tempos, pensando no gando e tamén nas persoas.

E foi alí, no 1978, cando a Feira acadou o seu máximo esplendor: Mercado Nacional de Gando; denominación que aínda conserva e que siñifica ser un dos  nove  mercados de referencia en España -tendo en conta que en Galicia hai tres -!

Tanto éxito fixo que se cambiase a data da Feira.

O inmemorial xoves, pasou a mércores, para facilitar o transporte do gando a sitios fora de Galicia (Aragón, Cataluña, incluso Portugal ou Francia).

Coa entrada en Europa, houbo -nas medras – que adaptarse e acollerse as súas axudas.

No 1998 inaugurouse o recinto de Amio pagado, nun 40%, con fondos europeos... 

Europa estaba convencida da valía da Feira : era unha marca consolidada, positiva, atractiva : dicir Feira -  mercado de gando !- era calidade no territorio español...

E as cifras, confirmábano ano tras ano...

Malia a crise que afecta ao sector nos últimos tempos ,  os datos do pasado 2010 ( tomados das estatísticas públicas e oficiais ) seguen sendo positivos, chamativos e optimistas :

  • Volume económico, en Santiago: 49.300.000 euros
  • Torrelavega: 46.400.000 euros (E non digamos os dous mercados galegos : 18.200.000 euros Silleda;  7.700.000 euros Castro de Ribeiras do Lea)
  • Taxas Concello (por cabezas de gando e coches , cada mércores ) : 125.000 euros/ano.
  • Actividades complementarias : hostalería, transporte, productos agricolas... : 500.000 euros / ano, aproximadamente...

Vaia!

Empecei platicando sobre o  patrimonio inmaterial , e acabei falando de cartos! , o discurso habitual hoxendía -lamentablemente-

e aínda así...

...servirá de algo ?

  Ter,  na capital de Galicia, un patrimonio inmaterial que segue sendo rendíble economicamente no 2011, non é dabondo.

A Xunta de Galicia quere levar  a Feira, para Silleda

E o Concello de Santiago, colabora.

Que se pode facer , para evitar esta desfeita?

Simón

Simón é unha variante do hebreo bíblico Shime,ôn.

 Houbo dous apóstolos con ese nome : Simón Pedro  e Simón Zelota, amigo e compañeiro de Xudas Tadeo

( curiosas as duplas apostólicas , non ? : Simón e Xudas, Santiago e Xoan, Felipe e Bertomeu , Pedro e Andrés, Tomás e Mateo... )

 Cando non aparece con Tadeo, San Simón é representado cunha serra - instrumento do martirio - e cun libro

- símbolo apostólico -

 En Galicia tense por avogoso do raio, faísca e treboada...

 Na nosa fértil tradición oral,  aparece abondoso :

 “ Polo san Simón, áncoras e fondón”

....

 “Polo san Simón, tapa o portelo da sazón;

o da restreba, non “

.....

 “Polo san Simón proba o viño,

e o porco polo San Martiño “.

........

 “Polo san Simón apreta o baldón “

...

 “A verdura en san Simón,

da pró amo e pra o ladrón”

 ....

“Por san Simón ,

morre a mosca e o moscón”

 

“¡San Simón, san Simón !.

Se me apañas unha mosca,

douche un millón.

-Mirarei, mirariei,

que no forno

aínda ha de haber..”

.......

Síntome afortunado, hoxe 28 de outubro, adicándolle esta páxina ó meu afillado Simón.

 Apertas virtuais.!

 

Fonte: Diccionario dos nomes galegos. Xesús Ferro Ruibal e outros. Ir Indo Edicións.1992

Cohen

 

Nada hai máis reconfortante que a mirada da avoa , de repente expectante e brillante, cando escoitou Montreal.

......

Eu levei o xornal, como case tódolos sábados, e tomando café, comencei esa especie de xogo inmemorial, que consiste en ler os titulares máis chamativos , que ela continúa

( porque xa sabe da cousa , antes de que apareza , escrita 24 horas máis tarde ! ).

.....

Devoto como son , deste premio Príncipe de Asturias das Letras lin , fachendoso :

Leonard Cohen, poeta, novelista e músico, naceu o 21 de setembro de 1934 en Montreal...

.....

Foi entón cando ela , suspirando, dixo :

Mont – Real , Canadá...

a ver, trae o globo do mundo... quero ir, novamente...”

......

É máxico ver a unha muller , nacida no 1929 , con esa vitalidade, curiosidade e intelixencia....

non podemos defraudala !

......

Así que, o vindeiro sábado, vou romper unha norma - autoimposta desde que teño coche -: ( Conducindo, non é posible escoitar a trascendencia nin a profundidade.)

E

como nalgunhas outras -excepcionais - ocasións, desta vez, levarei conmigo un par de Cd,s – Live in London, impagable directo de Cohen con 75 anos – para que dona María poida escoitar unha voz cercana, grave, susurrante, acompañada duns acordes míticos e intemporais...

 Lover, lover

 I,m your man

 Suzanne

 The partisan....

 .....namentras ela, atenta ,educada, curiosa, entregada ,

preguntarame ,

( seguro ! )

 “e porqué lle dan un premio literario, se él é músico ??.

 http://www.elpais.com/articulo/cultura/Todo/empezo/tierra/elpepucul/20111022elpe

 Outubro, sábado 22, 2011

Ausencia

Nesas coincidencias causales, que tanto - e ben – conforman o noso devir vital, o meu mellor amigo fíxome chegar , sen avisar coma sempre, o último libro de Vicente Verdú :

 La Ausencia. Ed. La Esfera de los Libros. Madrid. Mayo. 2011

 E acertou, claro.

Deixando aparte a súa devoción por Verdú, que ven de vello, Miguel ten un raro instinto literario ( alomenos para agasallar ós amigos axeitadamente no momento oportuno – sen el sabelo , pois improvisa sempre - )

...

Qué menos que agradecerlle, publicamente, o seu padal exclusivo (por esixente ) e clarividente ( por actual )

......

 O título completo do libro é : La ausencia (el sentir melancólico en un mundo de pérdidas ) e xa nos da unha pista por onde vai a reflexión.

Co estilo que o caracteriza: frases curtas, uso abondoso dos signos ortográficos , e unha redacción sorprendente , paradoxal e contradictoria, o autor ceiba centos de afirmacións e ideas que poden chocarnos ou extrañarnos..pero que, retomadas , avaliadas, valoramos e mesmo compartimos.

.....

 Non me resisto a poñer unha pequena escolma – xa sabedes a miña teima para recomendar : destripar ou cualificar?- pois paga a pena !

......

Frente al colmo que termina en la obviedad de sí , el vacío se abre a millones de secuencias por rodar.

Mientras el trueno se traduce limitadamente en la jactancia de su estruendo , el silencio significa un ámbito donde cualquier música florece.”

....

El vacío es el principal lujo del arte.”

.....

Toda ausencia ilumina el vacío que genera.”

......

La ausencia es (...) más impresionante que la presencia. Posee más capacidad de impresión, puesto que la presencia es un bulto, mientras que su desaparición genera una huella.Todo lo que no está ,después de haber estado , levanta una voz inagotable...”

....

El viejo desea envejecer a solas con su vergüenza física y mental mientras afuera la escena bulle.”

....

Sin embargo , entre los pocos y relativos dones que procura la edad uno consiste en un nuevo interés por los otros (...) que conduce a un raro consuelo de la ausencia .

Sin este don que ayuda a poner atención sobre los problemas del prójimo , se pierde la larga experiencia de historias y visiones del mundo que, en conjunto , componen un programa soportable para la tercera edad. (...) . Se obtiene un placer sabroso y fácil a partir de la felicidad del otro, sea un nieto , sea un hijo , y se alcanza un confort de segundo orden que, en las postrimerías, brindamos a los demás.”.

.....

E así seguiría, pois todo o libro é un subraiado continuo , - para debater, refutar, aprobar -

....

A grandeza da lectura !

 http://www.elboomeran.com/blog/11/vicente-verdu/

Llamazares (II)

....Julio, of course !

É como imaxinábamos.

Saber que viña a Compostela foi voltar ao nerviosismo adolescente, buscando afanosamente o libro das Catedrais para asinar, e anotando – en vermello e rotunda – a hora e data da súa charla.

 ( Rúa do Vilar nº 7 - Fundación Torrente Ballester -: 20,00h. Xuño 2011 )

 Sorpresa agradable : Couceiro -fillo- , monta un tenderete cos ourives literarios do autor. 

Un pérdese entre Cuaderno del Duero , Luna de Lobos , El cielo de Madrid...

e decídese por El río del olvido. Alfaguara.2ª ed. Madrid.2006

.....

Cando chegou, estaba todo ateigado de xente.

...

( algún día falareivos do xentío de hoxe: que vai ás conferencias, charlas, coloquios e similar a mostrar canto saben...de cousas que non veñen ó caso !)

.....

Julio Llamazares, curtido nestas lides, falou, templou , sementou, cunha paciencia infinita – que non se lle notaba ! -

.....

Curioso (pensei ): a xente máis culta, lida, educada, preparada,

é -sempre -, a máis responsable.

...

En fin, houbo emoción, miña -claro -

( qué dedicatoria !)

.....

E logo, de corrido, qué pracer ler o seu libro !

....

Pensade : Un rapaz de 26 anos -naceu o 28 de marzo de 1955 -, colle a súa mochila , e ponse a percorrer o Curueño -río da súa infancia -.

 

Falamos do mes de agosto de 1981 !

....

E, trinta anos despois , disfrutamos -gozosos- das peripecias do autor.

Cómplice co lector , o protagonista camiña, come, durme, fuma, escoita, platica, retoza...e fálanos, e cóntanos o que observa, cunha destreza e melancolía, impropias deses tempos e desas idades!

Grande Llamazares !

As descripcións físicas do territorio, a prolixidade do día a día; eses abondosos nomes de pobos , aldeas...que rezuman cariño,saudade... ou o relato lene do acontecer diario..son xoias literarias, que teñen un mérito inmenso – pensade, hoxe, no talento literario dalguén que transmite, por escrito a agonía dun mundo que/xa daquela / desaparecía..,